Kanada’da ev almak ya da Kanada’da gayrimenkul almak… Google’a bunları yazdığınız zaman alakalı alakasız 2 milyonun üzerinde sayfa çıkıyor. Bu sadece bize özel değil, Amerikalılar da geçtiğimiz yıl kürtajın hak olmasıyla ilgili kararın düşmesinin ardından, İngilizler de Brexit sonrası aynı soruyu Google’a sormuştu.
Özgürlükler ve göçmenler ülkesi Kanada çok ilginç bir yasağı, sessiz sedasız 1 Ocak 2023 itibariyle yürürlüğe soktu. Artık 2 yıl boyunca yabancılar Kanada’dan ev alamayacak.
Nedeni de başta Çinli ve Hong Konglu yatırımcıların evler almasından dolayı Kanada’da gayrımenkül fiyatlarının artması ve sıradan Kanada vatandaşının ev alma gücünün azalması.
Şaşırtan kararı, Toronto’da yaşayan Türk emlakçı Güzeycan Kalkan’a sordum. Kanadalıların da başlayan yasakla ilgili kafalarının karışık olduğunu belirten Kalkan şöyle devam etti: “Kalıcı oturma izni olanlar ve Kanada hükümeti tarafından koruma altındaki özel statülüler dışında bu yasak tüm yabancılar için geçerli olacak.”
“İki sene boyunca gayrimenkul pazarını durdurmak istiyorlar. Aslına bakarsanız, bu karar Hong Konglu ve Çinliler yüzünden çıktı. Adam Hong Kong’da 60 metrekare evini satıyor, gelip Kanada’dan bahçeli 5 ev alıyor. Yüzde 50-60 artış olunca da satıyor. Kiraya da vermiyor, boş tutuyor.”
2014 yılında 600 bin Kanada doları olan bir evin bugünkü fiyatının 1.5 milyon CAD olduğunu belirten Kalkan, “Fiyatların yükselmesinin yegane sebebi yabancı yatırımcılar” dedi.
1 CAD’ın 12 Ocak 2023 itibariyle 13.98 TL olduğunu haturlatırız. Hesabınızı ona göre yapın.
Peki, Türk yatırımcı kuş uçuşu 8 bin 830 klometre uzaklıktaki Kanada’da yatırım amaçlı ev alıyor mu? “Bir Çinli ya da Hintli kadar olmasa da Türklerden çok ilgi var” diye söze başlayan Kalkan, ortalama ayda 1 Türk’e ev sattığını söylüyor. Halihazırda iki Türk için de ev arıyormuş.
“Yasa yürürlüğe girdiyse neden hala ev arıyorsunuz?” sorusuna da gülerek cevap veriyor: “Kanada’da her şey ağır ilerler. Burada ev almak, belirli bir zaman alıyor. İstanbul’daki gibi aldım verdimle olmuyor. O yüzden de yaklaşık 2.5 ayımız daha var. Bugün bir Türk ev beğense, satıcıyla anlaşıp, satışın başlama süresini, örneğin, 26 Aralık 2022 gibi gösterebilirim. Satışın sonlanması da Mart 2023’te olur gibi. Başlangıç, 1 Ocak’tan önce olduğu için hala satış yapabiliriz. Ama Türk yatırımcı elini çabuk tutsun. Bunu ancak Mart’a kadar yapabiliriz.”
“Kanada’da ev almanın Türk yatırımcıya faydası ne?” sorusunu “Çok güzel para yaparsınız” diye yanıtlayan Kalkan, “Toronto’ya yakın sayfiye yerler oluşturuldu. Yaklaşık 40 dakika mesafede. İstanbullular için 40 dakika hiçbir şey ama Kanadalılar için çok uzun zaman. O sayfiye yerlerinden evlerin ortalama değeri 800 bin CAD’dı. Bugün 1.2 milyon CAD.”
Kanada’da gayrimenkul almak vatandaşlık sağlar mı?
Direkt olarak hayır. Ancak bir yatırımcı olarak Kanada’ya gelip yatırım yaparsanız, siz ve ailenize kalıcı oturum izni veriliyor. Hedefiniz “Greater Toronto Area” denilen Toronto civarında yaşamaksa, 2 yıl içinde 800 bin CAD’lık yatırım yapmış olmanız gerekiyor. Bu rakam, diğer bölgelerde değişiyor, 200 bin CAD’a kadar düşüyor. Oturum iznini aldıktan sonra da üç yıl Kanada’da yaşarsanız, vatandaş olabiliyorsunuz.
