Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2020 yılına ilişkin doğum istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, 2020’de canlı doğan bebek sayısı 1 milyon 112 bin 859 olarak kayıtlara geçti. Geçen yıl canlı doğan bebeklerin yüzde 51,3’ü erkek, yüzde 48,7’si kız oldu.
Bir kadının doğurgan olduğu dönem (15-49 yaş grubu) boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eden “toplam doğurganlık hızı”, 2001’de 2,38 çocuk iken 2020’de 1,76 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,1’in altında kaldığını gösterdi.
En yüksek doğurganlık hızı Şanlıurfa’da
Geçen yıl en yüksek toplam doğurganlık hızı 3,71 çocukla Şanlıurfa’da kaydedildi. Bu ili 3,22 çocuk ile Şırnak, 2,88 çocuk ile Ağrı ve Siirt izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1,29 çocuk ile Karabük, 1,31 çocuk ile Zonguldak ve Kütahya olarak sıralandı.
Türkiye’nin toplam doğurganlık hızının Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızlarından daha yüksek olduğu belirlendi. Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2019’da en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin 1,86 çocuk ile Fransa olduğu, en düşük toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin ise 1,14 çocuk ile Malta olduğu görüldü.
Kaba doğum hızı binde 13,3 oldu
Bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade eden kaba doğum hızı 2001’de binde 20,3 iken 2020’de binde 13,3 oldu. Buna göre, 2001’de bin nüfus başına 20,3 doğum düşerken, 2020’de 13,3 doğum düştü.
Geçen yıl kaba doğum hızının en yüksek olduğu il binde 28,3 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 25,2 ile Şırnak, binde 23 ile Siirt ve Ağrı izledi. Kaba doğum hızının en düşük olduğu il ise binde 8,5 ile Zonguldak olarak belirlendi. Bu ili binde 8,8 ile Edirne, binde 8,9 ile Kastamonu, Karabük ve Giresun takip etti.
Türkiye’nin kaba doğum hızı Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin kaba doğum hızlarından daha yüksek oldu. 2019’da en yüksek kaba doğum hızına sahip olan ülke binde 12 ile İrlanda olurken, en düşük kaba doğum hızına sahip olan ülke ise binde 7 ile İtalya olarak kayıtlara geçti.
Yaşa göre doğurganlık hızı
Yaş grubuna göre doğurganlık hızı 2001’de en yüksek binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken 2020’de binde 115 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğumların kadınların daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.
15-19 yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade eden adölesan doğurganlık hızı, 2001’de binde 49 iken 2020’de binde 15’e geriledi. Buna göre, 2020’de 15-19 yaş grubundaki her bin kadın başına 15 doğum düştü.
Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin adölesan doğurganlık hızları incelendiğinde, 2019’da en yüksek adölesan doğurganlık hızının olduğu ülke binde 39 ile Bulgaristan, en düşük olduğu ülke ise binde 2 ile Hollanda ve Danimarka oldu.
Adölesan doğurganlık hızı 2019’da binde 17 olan Türkiye, Avrupa Birliği üyesi 8 ülke ile beraber Avrupa Birliği ortalamasının üzerinde yer aldı.
Doğum yapan annelerin ortalama yaşı 29
Doğumlarını 2001’de gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26,7 iken, 2020’de 29 oldu. İlk doğumunu 2020’de gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 26,5 olarak kayıtlara geçti.
İlk doğumdaki ortalama anne yaşı illere göre incelendiğinde, 2020’de ilk doğumda ortalama anne yaşının en yüksek olduğu il 28,1 ile İstanbul oldu. Bu ili 27,8 yaş ile İzmir, Rize ve Muğla, 27,7 yaş ile Trabzon ve Eskişehir izledi.
İlk doğumdaki ortalama anne yaşının en düşük olduğu iller ise 23,3 ile Ağrı, 23,6 yaş ile Muş, 24,2 yaş ile Şanlıurfa ve Bitlis olarak sıralandı.
Doğumların 2020’de yüzde 2,9’u çoğul doğum olarak gerçekleşirken, bu doğumların yüzde 96,8’i ikiz, yüzde 3,1’i üçüz ve yüzde 0,1’i dördüz ve daha fazla bebek olarak gerçekleşti.
Geçen yıl doğumların yüzde 36,9’unun ilk, yüzde 31,7’sinin ikinci, yüzde 17,9’unun üçüncü, yüzde 12,6’sının ise dördüncü ve üzeri doğum olarak gerçekleştiği görüldü.
