İnşaat sektöründe son durum
2008 krizinin bütün dünyda etkisi devam etmektedir. Gelişmiş ülkelerdeki yıllık büyüme seviyesi, ekonomi alanında hala bir rahatlamanın olmadığını istatistiklerde görüyoruz. Ekonomik yavaşlamanın bütün dünyaya yayıldığını uzun zamandır izliyoruz.
İnşaat sektörünün hızlı olduğu ve ülke olarak Pazar Payımızın yüksek olduğu gelişmekte olan bu ülkelerde çıkılan ihaleler, sektörü rahatlatmaya yetmiyor.
Yurtdışında ülke olarak üstlendiğimiz toplam Proje Bedeli, 2012 yılında 485 proje ile yaklaşık 30 milyar dolar, 2013 yılında 374 proje ile 32 milyar dolar, 2014 yılında 255 proje ile 27 milyar dolar seviyesinde. Bu yıldan itirbaren keskin bir düşüş görülüyor. 2015 tılında 156 proje ile 19 milyar dolara gerilemiştir.
Bu projelerinin içinde Rusya ve Orta Asayanın pazar payı yaklaşık % 43 seviyesinde… 2016 yılında toplan Proje bedeli 13. Milya dolar, 2017 de ise 14.5 milyar dolayın olmuştur.
Değişen dünyada ham petrolün aşağılara çekilmesi, üretim de trendin aşağı yön de olması gaz piyasasını da yavaşlatmaktadır. Bahsettiğimiz ülkelerde bütçe gelirlerini tam olarak petrol ve buna bağlı yan ürünlerin aldığı bir durumda, ihaleleri de erteleme-zaman yayma noktasına sürüklemektedir.
İç piyada ise, dış etkenlerden ve iç dinamiklerden etkilenme sebebi ile yıllık ruhsata sayısında kayda değer düşüş, ihracata ve maliyetlere bağlı malzeme fiyatlarında artışların % 35 bağlamında inşaat sektörünü tam olarak keskin bir ivme ile aşağı doğru iniş gözlenmektedir. 2017 yılında başlayan Dolardaki ani hareketlilik azalmakla birlikte değişim devam etmektedir.
Türkiye İstatisk Kurumunun verilene göre; 2018 ‘de İnşaat ruhsat sayısı bir önceki yıla göre düşüş % 36.7, İnşaat yüzölçümündeki düşüş ise bir önceki yıla göre % 48.9 ‘dur.
İnşaat sektörünün 472 farklı malzemenin imalat ve satışını etkilemesi içi piyasadaki daralmayı hızlandırmaktadır. Bünyesinde bulundurduğu istihdamı düşünürsek direkt etkilenen insan sasyısı oldukça yüksek. Bu somut göstergelerin içi piyasaya doğrudan etkisi olduğu kanıksanamaz.
Ülkemizde ki yakın tarihteki yerel seçimlerin yenilenmesi bu durumu daha da uzaktmaktadır. Yerel seçimlerden sonra yaklaşık 2023 yılına kadar bir seçimim olmaması hükümetin yanlıza ekonomiye eğileceğini umudumuzdur. Teşviklerin yanısıra Kamu yatırımlarının hızlanması özel sektörüde canlandırması beklenmektedir.
Tekin KOÇOĞLU