Emlak sektöründe bazı terimler vardır ki ne kiracı ne de ev sahibi olan birçok kişi bu kelimenin ne olduğunu hiç duymamış olabiliyor. Günlük hayatta pek sık karşılaşılmayan kelimenin manasını sizler için araştırdık.
Kiracının, ikamet ettiği ve kira sözleşmesi ile oturumunu belirlenen süre dahilinde satın aldığı hakların, gayrimenkul dönüşüm süreçlerinde de devam ettirilmesidir. Yani kiracının kiraladığı konutta bir yenileme, değişiklik veya kentsel dönüşüm dahilinde yıkılıp, yeniden yapılma söz konusu ise; hem yeni binada ilk kiralama hakkı bulunuyor hem de satışa sunulduğunda ilk alım hakkı bulunuyor.
Kiracının şufa hakkı var mı konusunda, ön alım prosedürlerinin yasal mevzuatlar ile değerlendirilmesi gereklidir. Hem konut hem de iş yerleri için, mal sahiplerinin satışa çıkardığı gayrimenkullerde ön alım hakkı bulunuyor mu?
Bir gayrimenkulde kiracının olması, mülkün satılmasına engel değildir. Kanunlara göre tasarruf hakkı kısıtlanmıyor. Kiracıya verilen şufa hakkı; sözleşmeden doğan ön alım hakkı veya kanunen verilen ön alım hakkı olarak sunuluyor. Her iki konuda da ön alım hakkı bulunmuyor ise kiracı şufa hakkı kullanılmıyor.
Kanuni şufa hakkı nedir?
Hisseli mülkiyet malikliğinde gayrimenkul üzerinden bir hissedarın kendi payının tamamını veya belirli bir kısmını bir başkasına satması durumunda, ön alım hakkı diğer hissedarlara sunuluyor. Paydaşlara verilen ön alım hakkı, paydaşlar tarafından kullanılmıyor ise şufa hakkından feragatin, resmi olarak yapılması gerekiyor.
Tapu kaydına şerh verilmesi, pay satışında ön satın alımdan faydalanmama tercihi yazılı olarak belirtilmelidir. Bahsedilen gayrimenkulün satış işleminden önce veya sonrasında da yapılabilen bir işlemdir.
Satışı yapılan gayrimenkulün yeni tapu kaydı; alıcı veya satıcı tarafından noter onaylı olarak, diğer paydaşlara yazılı olarak bildirilir. Kiracının şufa hakkı var mı konusunda, ilk ön alım hakkı paydaşlara sunuluyor.
Önalım hakkı, satış işleminin şufa hakkı sahibine bildirildiği tarih itibarıyla 3 ay sürede yapılmalıdır. Satış üzerinden 2 yıl geçmesiyle şufa hakkı geçer.
Sözleşmede şufa hakkı nedir?
Tapu kütüğüne şerh verilen sözleşmeden doğan şufa hakkı; sözleşme içeriğinde belirtildiği şekilde geçerlidir. Şerhte belirtilen süre ve koşullara göre kullanılabilir. Tapu kaydında, sözleşmeden doğan ön alım koşulların belirtilmemiş ise 3. kişiye yapılan satış koşulları esas olarak alınır. Tapu şerhinin verildiği tarihten itibaren 10 sene geçerlidir.
