Son beş yıldır konut fiyatlarının hızlı yükselişiyle artan Türk vatandaşlarının yurt dışında gayrimenkul yatırımı hız kesmiyor. Dövizle kira getirisi, oturum izni ve vatandaşlık bu ilgiyi canlı tutuyor. Türklerin talep gösterdiği ülkelerden olan Portekiz ise gayrimenkule yatırım yoluyla vatandaşlığı Ekim 2023’de sonlandırdı. Bunun yerine 3 farklı fon öne çıktı.
Farklı risk iştahına hitap eden ve yatırımcılara sunulan üç fonun, devlet tahvilleri ve altın, start-up’larla teknoloji ve bitcoine yatırım enstrümanlarından oluştuğunu söyleyen Celtis Fonu Kurucu Ortağı ve CEO’su Joao Baptista, “Türkler, Golden Visa için daha çok daha konservatif fonları tercih ediyorlar. Türk yatırımcıların büyük çoğunluğu Portekiz devlet tahvilleri ve altın fonunu yatırım yapıyorlar, üçüncü büyük yatırımcı Türkler. İlk iki sırada ise Amerika ve Çin yatırımcıları var. Bu fonun büyüklüğü 50 milyon euro” diye konuştu. Baptista, Portekiz’de kanun değişikliği sonrasında Türklerin ülkedeki gayrimenkul yatırımlarının çok düştüğünü, fonlara ilginin ise arttığını vurguladı.
Oturma izni ve vatandaşlık hakkı tanıyor
Portekiz’de söz konusu fonların yatırımcılara ne tür imkanlar sunduğu konusuna değinen Vesta Global Kurucu Ortağı Teuta Narazan ise şu bilgileri verdi: “Bu fonlara 500 bin euroluk yatırım yapan bir fon yatırımcısı, önce Portekiz’de oturma ve çalışma izni sahibi oluyorlar, beş yıl sonra da vatandaşlığa geçebilme imkanı var. Yaşama zorunluluğu olmadan vatandaş olabiliyorsunuz. Ayrıca, ana parasını korumak isteyen insanlar da bu fona yatırım yapıyorlar, o nedenle de Türkler en çok nu tercih ediyorlar.” Türklerin altın fonunun 3’üncü en büyük yatırımcısı olduğunu dile getiren Narazan, “Türk yatırımcıları için en iyi satan fon o. Altın ve devlet tahviline yatırım yapan fonlar” dedi.
“Kira getirili ev 150 bin dolara bulunabiliyor”
Bazı ülkelerde ödeme kolaylığı bulunduğuna da işaret eden Teuta Narazan, Türklerin bu kolaylığı da gördüğüne işaret ederek, şöyle devam etti: “İla ki milyon dolarlık ev almalarına gerek yok, yurt dışında 150-200 bin dolara kira getirili evler bulunabiliyor. Yeni projelerde birde… Mesela Dubai’den 1 artı 1 konut bulunabiliyor, iyi, güzel ve yeni projelerde. Yüzde 10 peşinat veriyorsunuz, vade farksız 7 yıl taksitlendiriyor, yavaş yavaş 7 yılda ödüyorsunuz.”
Yatırım yoluyla oturum programları başlangıç tutarları
Yunanistan: Ticari binaların kentsel dönüşümle konut kullanımına dönüştürülmesi veya listelenmiş binaların restorasyonu için tutar 250 bin euro. Atina, Selanik, Mikanos, Santorini ile 3 bin 100’den fazla nüfuslu adalar için 800 bin, diğer bölgeler için 400 bin euro.
Portekiz: Kültürel miras projelerine hibe seçeneği 200 bin euro. Fon yatırımı seçeneği 500 bin euro
İtalya: Dolce vita vizesi veya İtalyan yatırımcı vizesi programla yatırım tutarı 500 bin euro
Malta: Mülk satın alma seçeneğinde en düşük yatırım bedeli 350 bin euro.
Letonya: Aktif ve faaliyet gösteren bir şirkete en az 50 bin euro, başvuruda 10 bin euro, hukuki temsil, danışmanlık ve devlet harçları maliyeti 29 bin euro.
Vatandaşlık programları
ABD: EB5 (Yatırımcı vizesi) uyumlu projelere 800 bin dolar yatırım
Malta: Üç yıllık programda 600 bin euro, bir yıllıkta 750 bin euro hibe. Aile üyesi başına 50 bin euro ek hibe. 700 bin euroluk gayrimenkul yatırımı veya beş yıl boyunca her yıl 16 bin euro kira sözleşmesi. Hükümet onaylı vakıflara 10 bin euro hibe.
Dubai: 250 bin doların üzerindeki yatırımlarda golden visaya başvuru hakkı sağlanıyor
İngiltere: Gayrimenkul almak için vatandaşlık şartı yok, ancak bu yatırım yaşama, vizesiz dolaşım hakkı kazandırmıyor.
“Her yıl %50 artış yaşanıyor”
Türklerin yurt dışından gayrimenkul alımına oldukça ilgili olduğunu söyleyen Teuta Narazan, “Her yıl yüzde 50 artış gözlemliyoruz. İnsanlar anında kira getirecek yatırımlar arıyorlar. Yıllarca kira garantili konutlar var. Mesela Dubai’de 7 yıl vade farksız ödeme planları var, yaklaşık yüzde 10 peşinat oranlarıyla. Önceden daha üst gelir grubu, hatta patron diyebileceğimiz bir kesim yurt dışından ev alıyordu, artık orta kesime yayıldı.”