Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), gayrimenkuller üzerinden elde edilen gelirler ile ödenmesi gereken vergi ve harçları mercek altına aldı. Mekansal Veri Analiz (MEVA) Sistemi ile yapılan taramalarda tapu beyanı ile gerçek değeri arasında fark olan 9 bin 150 kişiye ulaşıldı.
Bakanlık, gayrimenkullerin alınıp satılması ya da kiraya verilmesiyle elde edilen gelirler ile ödenmesi gereken vergi ve harç gibi yükümlülüklerin takibi amacıyla MEVA Sistemi’ni devreye aldı.
Gayrimenkulün gerçek değerini hesaplıyor
GİB Teknoloji ekipleri tarafından hayata geçirilen MEVA, Başkanlık bünyesinde bulunan beyanname, bildirim, yoklama gibi bilgilerin yanı sıra tapu ve kadastro, ikametgah ve yapı belgeleri, banka kredisi ve gayrimenkul ilan bilgileri ile değerleme uzmanları tarafından düzenlenen raporlara ilişkin bilgiler kullanılıyor.
81 ilin defterdarlıklarında kullanılmaya başlandı
Bu bilgilerden yola çıkarak bir gayrimenkulün gerçek alım satım ve kira bedelini tespit eden MEVA, ilk olarak 81 ilin defterdarlıklarında kullanılmaya başlandı. Gerçek ve güncel satış değerlerinin tespiti için son 2-3 ayda gerçekleşen alım satım işlemleri MEVA üzerinden analiz edilerek, tapuda gösterilen bedeller ile gerçek alım satım tutarları karşılaştırıldı.
Ödemeyen vergi incelemesine sevk ediliyor
Tapuda gerçek satış değerinden daha düşük bedelle işlem yapılan taşınmazlar tespit edilerek, alıcı ve satıcılardan açıklama isteniyor. Kişiler, ceza ödemeden eksik ödedikleri yatırabiliyor. Gönüllü olarak harç miktarını artırmayan kişiler vergi incelemesine sevk ediliyor.
5,9 milyar liralık harç matrahı gönüllü yatırıldı
Bu yıl içinde 16 binden fazla taşınmaz analiz edildi. Tapuda gösterilen değer ile gerçek alım satım bedeli arasında fark olduğu belirlenen taşınmazlara ilişkin 9 bin 150 kişiden açıklama istendi. Şu ana kadar 2 bin 475 kişi gönüllü uyum göstererek 5,9 milyar liralık alım satım bedeli artışı üzerinden 113,9 milyon liralık tapu harcını cezasız olarak pişmanlıkla ödedi.
Eksik ödeme yüzde 25 vergi cezası ile alınıyor
Uyum göstermeyen mükellefler hakkında da vergi incelemesine başlandı. Eksik harçların gönüllü ödenmemesi durumunda bunların yüzde 25 vergi ziyaı cezasıyla tahsili gerekiyor.
“Kira gelirleri de tespit edilecek”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de MEVA’nın kısa süre içinde ülke genelindeki tüm vergi dairelerinde kullanılmaya başlanacağını belirterek, şunları kaydetti:
“Böylece her vergi dairesi sorumlu olduğu alan içindeki tüm gayrimenkulleri harita üzerinden birçok bilgiye anında ulaşarak takip edebilme imkanına kavuşacak. Bu sayede alım satım işlemlerinin gerçek değerler üzerinden yapılmasının yanı sıra kiraya verilerek gelir elde edilen ve beyanname verilmesi gereken gayrimenkuller de kolaylıkla tespit edilerek gerekli işlemler hızlıca yapılabilecek. Gayrimenkul alım satım işlemlerinde tapuda gerçek satış bedelinden daha düşük bedel üzerinden işlem yapanlar kendilerinden açıklama istenmesini beklemeden harçlarını pişmanlık hükümlerinden yararlanarak cezasız şekilde ödeyebilir. MEVA uygulamasıyla doğru ve gerçek değerler üzerinden işlem yapılması sağlanarak, kayıt dışılığın azaltılması ve gönüllü uyumun artırılması hedefleniyor.”
